سال 1387، منوچهر منطقی، مدیر گروه صنعتی ایران خودرو،

خبر تصویب تولید دومین خودرو با برند ملی ایران خودرو را از جانب هیأت مدیره این گروه اعلام کرد .

 تازه این شروع داستان راناست ، اما مسیری چند ساله و سرشار از تغییر و تحول طی شد تا پیش فروش این خودرو در 8 خرداد ماه سال جاری آغاز شود . اولین تغییر در نام این محصول بود . این خودرو در ابتدا از سوی شرکت سازنده نوند نام گذاری شد اما بعد از مدتی با اصرار وزارت صنایع به "رانا" تغییر یافت . رانا واژه ای نوساخته در زبان فارسی است که از ترکیب بن مضارع " راندن" و پسوند صفت ساز " آ" ایجاد شده و به معنی " دارای توانایی راندن " و " قابل راندن " می باشد.
سال 88 وعده ورود رانا به بازار بود . اما دومین تحولی که بعد از تولد این خودرو ایجاد شد تغییر مدیریتی ایران خودرو بود که باعث تأخیر این ورود شد. در 29 فروردین 1388 پس از چند بار تعویق ، همزمان با مراسم تودیع منوچهر منطقی و معارفه جواد نجم الدین در گروه صنعتی ایران خودرو، از رانا رونمایی شد . این حرکت نوید ورود خودرویی جدید با قابلیت های بالا را به ایرانیان داد .
محمدی، مدیر پروژه آن زمان رانا در توجیه این طرح گفت : هدف از این کار تولید محصولی جدید با ظاهر منحصر به فرد، قیمت پایین تر از خودروهای هم خانواده و برخورداری از آخرین استانداردهای روز برای ترویج و توسعه برند ایران خودرو است. این گروه صنعتی در این حرکت ، تامین بازار خودروهایی در حاشیه قیمتی متوسط به پایین و توسعه پلتفرم مختص ایران خودرو را در کنار توسعه محصول جدید در نظر داشته، تا از این راه، توسعه سهم صادرات و تضمین تداوم تولید در سایت های خارج از کشور در آینده را نیز محقق سازد.
اما داستان به اینجا ختم نشد و با تغییر مدیریت ایران خودرو، تمام طرح های این شرکت من جمله رانا، از نظر توجیه پذیری اقتصادی مورد بازنگری قرار گرفتند . در زمان منطقی حرف از تولید سالانه 150هزار دستگاه با قیمت 11میلیون تومان بود ، اما نجم الدین و تیمش اعلام کردند تولید رانا با قیمتی پایین تر از 14 میلیون تومان صرفه اقتصادی ندارد . این گروه برای حل این مشکل به 2 راهکار روی آورد : کاهش قیمت تمام شده در حوزه قطعات و مواد و کاهش هزینه های تولید و سربار.
برای تولید قطعات شرکت ساپکو وارد عمل شد تا قطعات مشترک رانا با 206 تولید داخل شوند . از سوی دیگر تلاش شد تا رانا روی خطوط جاری شرکت سازنده تولید شود و تنها خط تولید بدنه این خودرو ایجاد شد .
حمید مرادی ، مدیرعامل شرکت تام ایران خودرو، نیز در این باره گفته بود : عملیات اجرایی خط تولید به پایان رسیده و مهندسان شرکت تام و ایران خودرو در حال اجرای تنظیمات نهایی، جهت دستیابی به کیفیت تعیین شده برای این محصول هستند. وی با اشاره به ویژگی‌های فنی این خط افزود: از اصلی ترین شاخصه‌های این پروژه استفاده از مشاورین و کارشناسان داخلی در کلیه سطوح پروژه، شامل مدیریت، طراحی ، ساخت ، نصب و راه اندازی است.
به این ترتیب رانا با تمهیدات تولیدکنندگان تبدیل به اولین خودرو ایرانی مطابق با الزامات استاندارد محافظت از عابر پیاده (Pedestrian impact) در هنگام تصادف شد و همچنین اولین خودرویی که استانداردهای آلایندگی یورو 4 و 5 را اخذ کرد . پلتفرمی با مالکیت معنوی ایران خودرو و طراحی ای کاملاً جدید در موتور ، گلگیرها ، چراغ، سپر و صندوق عقب ، به علاوه سیستم تعلیق عقب (Twist Beam) و کیسه هوای راننده و سرنشین نیز دارد . اما جالبتر از این موارد تنوع قوای محرکه راناست .
محمدی در این باره گفته بود : موتور 1600 سی سی موجود برای بازار ایران و بازارهای صادراتی است که دارای 16 سوپاپ بوده و 110 اسب توان در دور 5800 و گشتاور 142 نیوتن متر در دور 4000 . این موتور بنزین سوز قابلیت ارائه به صورت دوگانه سوز را نیز دارد و در سیکل ترکیبی 6.6 لیتر و در جاده 5.8 لیتر در هر صد کیلومتر سوخت مصرف می کند .
موتور ملی EF از دیگر گزینه های مورد نظر برای این محصول است. این موتور نیز دارای 16 سوپاپ دارد و 125 اسب توان در دور 6000 در حالت بنزین و 103 اسب توان در دور 6000 در حالت گاز سوز است. گشتاور 160 نیوتن متر در دور 4500 در حالت بنزین و 135 نیوتن متر در دور 4500 در حالت گاز سوز از دیگر ویژگی های این موتور به شمار می رود. موتور ای اف پایه گازسوز است اما قابلیت ارایه به صورت بنزین سوز را نیز دارد. درضمن قابلیت نصب موتور دیزل نیز برروی این خودرو وجود دارد.
تنوع رانا در این گزینه خلاصه نمی شود ؛ این خودرو در دو مدل اصلی ارائه خواهد شد :
مدل اول دو حالت شامل گیربکس دستی / بنزین سوز و گیربکس دستی / دو گانه سوز را در بر دارد و تجهیزاتی از قبیل ایربگ راننده، کولر، فرمان هیدرولیک و پخش MP3 با ورودی USB در آن وجود دارد . گونه دوم این محصول، گیربکس دستی / بنزین سوز، گیربکس اتوماتیک / بنزین سوز و گیربکس دستی / دو گانه سوز را در بر دارد و تجهیزات آن شامل ایربگ راننده و سرنشین، ترمزهای ضد قفلABS ، شیشه بالابرهای برقی، تنظیم برقی آیینه ها، فرمان هیدرولیک، کولر و پخش CD/MP3 با ورودی USB است.
حد اکثر سرعت مدل های این خودرو نیز از این قرار است : 1600 دستی ، 193 کیلومتر بر ساعت ؛ 1600 اتوماتیک ، 189 کیلومتر بر ساعت ؛ EF7 ، 181 کیلومتر بر ساعت و EF4 ، 160 کیلومتر بر ساعت است .
عبدالله بابایی معاون بازاریابی و فروش ایران خودرو هنگام شروع پیش فروش رانا اعلام کرد: رانا جهت عرضه در بازار داخلی و بین المللی درکلاس ابعادی C و به صورت چهار در سدان صندوق‌دار تولید می شود. این خودرو دوست‌دار محیط زیست است و برنامه تولیدش در سال جاری 50 هزار دستگاه است که این میزان تا سقف 200 هزار دستگاه در سال قابل افزایش است.
نکته قابل توجه در مورد ورود رانا ، استقبال چشمگیر متقاضیان از پیش فروش این خودرو بود که در عرض 4 روز به تعدادی نزدیک به 20 هزار دستگاه رسید ، اما هنوز بحث های زیادی پیرامون قیمت این خودرو و مسائل حاشیه ای این پیش فروش برقرار است . موعد تحویل رانا نیمه دوم سال 91 اعلام شده است و از آنجاییکه احتمال افزایش قیمت ها در نتیجه نوسانات ارز و بازار وجود دارد قیمت نهایی و دقیق رانا از سوی ایران خودرو اعلام نشده است و این شرکت به اعلام رقمی زیر 15 میلیون تومان برای مدل ساده و بالای 15 میلیون تومان برای مدل فول بسنده کرده است این در حالی است که سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اصرار بر تعیین قیمت نهایی رانا دارد . حال باید منتظر موعد تحویل رانا شویم تا مشخص شود دست آخر سرنوشت ورودش به بازار به کجا ختم می شود !